Στοκχάουζεν, Κάρλχαϊντς

(Stockhausen). Γερμανός συνθέτης (Άλτενμπεργκ, Κολονία 1928). Αφού γνώρισε στο Παρίσι τους συνθετικούς πειραματισμούς του Μεσιάν, στράφηκε προς τη δωδεκαφωνία και προς τη συγκεκριμένη και ηλεκτρονική μουσική, πάνω απ’ όλα όμως αναζητώντας μια νέα μουσική γλώσσα στη μελέτη, σε πανεπιστημιακό επίπεδο, της ακουστικής και της φωνητικής. Τραβώντας ως τις ακρότατες συνέπειες της την τεχνική του δωδεκαφθογγισμού, ο Σ. κατάληξε στη σύνθεση μουσικών κομματιών που στηρίζονται σε «δομές», των οποίων η ανάπτυξη μπορεί να αφεθεί στον οίστρο και στο συναίσθημα του ερμηνευτή. Επιβλήθηκε ως διευθυντής ορχήστρας σε διεθνές επίπεδο, τόσο με τις πιο νεανικές του εμπειρίες, που ήταν ακόμα πολύ κοντά’ στην παράδοση της σχολής της Βιέννης (Σένμπεργκ, Μπεργκ, Βέμπερν), όσο και με συνθέσεις της εποχής του μεσοπόλεμου, τελείως αποκομμένες από την παράδοση. Από τα παλιότερα έργα του κυριότερα είναι: Παιχνίδι του σταυρού (1951), Παιχνίδι (1952), Κουαρτέτο για κρουστά (1952). Από τα πιο πρόσφατα, πολλά Κομμάτια για πιάνο, Τραγούδι των νέων, έργο του 1959 για ηλεκτρονικές συσκευές, τις Ομάδες για τρεις ορχήστρες έργο του 1957, εμπνευσμένες από τη στερεοφωνία. Μεταξύ των πολλών έργων που έχει συνθέσει από τη μελέτη των σχέσεων μεταξύ οργανικού και ηλεκτρονικού ήχου, αναφέρουμε τη Λιτανεία (1967), την Ένταση και Βγάλε τα πέπλα από τον ήλιο (1969).